Heraklia Antik Kenti

Herakleia antik kentine Milas - Söke karayolu üzerindeki Çamiçi Beldesinden ayrılan bir yolla ulaşılır. Kent bugünkü Kapıkırı Köyü içerisinde kalmakta olup, Milasa 39 km. uzaklıktadır.Kent, antik çağda Ege Denizinin bir uzantısı olan Latmos Körfezine sahipti. Ancak Menderes Nehrinin getirdiği alüvyonlarla dolması sonucu körfez bugünkü Bafa Gölüne dönüşmüştür.

Kent adını ünlü mitoloji kahramanı Heraklesten almıştır. M.Ö. 8. Yüzyılda adı Latmos iken Persler zamanında Karya Satrabi Mausolosun eline geçmiştir. Iskenderin Asya seferi sonucu İskender İmparatorluğunun, daha sonra Seleukoslarin egemenliğine bağlanmıştır. M.Ö. 1. Yüzyılda denizle ilişkisinin kesilmesi üzerine eski önemini kaybeden Herakleia ulaşımdaki güçlük nedeniyle Hristiyan keşişlerin bir gizlenme yeri olmuştur.

Heraclia latmus Çok engebeli ve kayalık bir arazi üzerine kurulan antik kentin etrafı 65 kule ile takviye edilen 6.5 km. uzunlugunda sur ile çevrilmiştir. Düzgün dikdörtgen ve kare taş işçiligi gösteren sur duvarları Hellenistik dönemde yapılmıştır. Hippodamos şehir planına göre iskan edilen Herakleia, birbirini dik kesen ızgara biçimli parsel ve sokak planının iyi uygulandiği örneklerden biridir.

Limanin arkasında uzanan kayalık arazi üzerinde yer alan Athena Tapınağı kentin en iyi korunmuş yapılarından biridir.Templum in Antis tarzında, iki sütunlu Hellenistik Çağ yapısıdır. Athena Tapinaginin dogusunda yer alan agora iki katli olup, günümüzde birinci kati ayakta kalmiştir. Agoradaki dükkanların ve hanlarin yerleri bellidir. Güney tarafındaki duvarlar gayet güzel taş işçiliği gösterir. Plan olarak dikdörtgen biçiminde olup, etrafi portikolarla çevrilidir.

Agoranın doğusundaki köşeli "U" planlı yapı Bouleterion dur. Yapının kuzey doğu çevre duvarları oldukça iyi durumdadır. Tiyatro kentin kuzey doğusunda yer alır. Skene binasina ait duvarlar ile 1. kaveaya ait oturma sıraları görülebilir. Kentin sahiline ve adalara giden yolun kenarında yer alan Endymion Kutsal Alanınin apsidal sellasi ve pronaosu görülebilir.

Mitolojiye göre Ay Tanrıçası Selene Latmos Daglarında çobanlık yapan güzel delikanlı Endymiona aşık olur ve onu ebedi uykuya mahkum eder. Bafa Gölü içerisinde yer alan adacklarda ve Latmos Dağı kayalıklarında birçok manastır yer alır. Sina Yarimadası ve Yunanistandan gelen rahipler M.S. 7. yüzyılda ilk manastırı kurmuşlardır. Yapılan araştırmalara göre 13 manastır bulunmaktadır.

Bunlarin en ünlüleri Yediler, Stylos, Soteros, Menet Adasi, Ikizce Adalar ve Kahve Aşar Adasi manastirlaridir. Bizans Devrinde manastirlarin korunmasi için Bafa Gölü kenarina bir kale inşa edilmiştir. Ayrica manastirlar etrafina yayilmiş keşişlerin tek başina yaşadigi pek çok magara veya çilehane vardir.Manastirlara yakin olanlarin içi zengin fresklerle süslüdür. Bu çileha-nelerin tavanlarini ve duvarlarini süsleyen freskler Isanin hayatini, Meryemi ve azizleri tasvir eder. Herakleia Antik Kentinde Alman Anneliese PESCHLOW tarafindan yapilmakta olan yüzey araştirmasina her yil devam edilmektedir.